Natriumbicarbonaat nieren: Hoe het de verzuring van het bloed kan verminderen

Gepubliceerd door Redactie NierNieuws op augustus 27, 2025augustus 27, 2025

Heb je last van chronische nierschade en maak je je zorgen over verzuring van je bloed? Een te lage zuurgraad van het bloed, bekend als metabole acidose , kan je nierfunctie sneller verslechteren.

Natriumbicarbonaat nieren kunnen helpen dit probleem te verminderen en je gezondheid te ondersteunen. Lees verder om te ontdekken hoe het werkt en wat het voor jou kan betekenen.

Samenvatting

• Natriumbicarbonaat verlaagt de zuurgraad van het bloed en helpt bij metabole acidose, vooral bij chronische nierschade met een eGFR onder 30 ml/min.
• Suppletie start vaak bij een serum bicarbonaatwaarde onder 20 mmol/L en kan variëren van 500 mg tot 6 gram per dag.
• Het gebruik verbetert de voedingstoestand, verlaagt cardiovasculair risico en kan complicaties zoals verhoogde bloeddruk verminderen.
• Mogelijke bijwerkingen zijn vochtophoping, maagklachten, spierzwakte of interacties met andere medicijnen zoals diabetesgeneesmiddelen.
• Bij correct gebruik kan natriumbicarbonaat nierschade vertragen en de algehele gezondheid ondersteunen.

Wat is verzuring van het bloed?

Metabole acidose ontstaat door een ophoping van zuur in je lichaam. Dit gebeurt wanneer de nieren minder effectief organische zuren uitscheiden. Bij mensen met chronische nierschade (CNS) zie je vaak deze vorm van verzuring, vooral als de eGFR lager wordt.

Een eGFR van minder dan 30 ml/min wijst op een ernstig verminderde nierfunctie en verhoogt het risico op verzuring.

Verzuring leidt niet alleen tot een onbalans in je bloed, maar kan ook je botten, spieren en voedingstoestand aantasten. Botproblemen, spieratrofie en protein energy wasting komen veel voor bij metabole acidose.

Je lichaam probeert constant de pH van je bloed stabiel te houden rond 7,35-7,45. Bij verzuring daalt deze waarde, wat een ernstige impact heeft op je gezondheid.

De rol van natriumbicarbonaat bij het verminderen van verzuring

Natriumbicarbonaat helpt de zuurgraad van het bloed te verlagen bij metabole acidose. Het kan de nierfunctie ondersteunen bij chronische nierschade.

Werking van natriumbicarbonaat

Natriumbicarbonaat helpt bij het neutraliseren van overtollig zuur in je bloed. Bij metabole acidose verlaagt dit de zuurgraad en brengt je pH-waarde dichter bij normaal. Het voorkomt verdere verzuring, wat schade aan organen kan verminderen.

Bij chronische nierschade kan natriumbicarbonaat de nierfunctie beschermen en verslechtering vertragen. De KDIGO-richtlijn adviseert suppletie vanaf een serum bicarbonaatwaarde onder de 22 mmol/L, terwijl in Nederland vaak gestart wordt bij minder dan 20 mmol/L.

Orale bicarbonaatsuppletie kan je voedingstoestand verbeteren en het cardiovasculair risico verlagen. Het ondersteunt ook bij de behandeling van complicaties zoals verhoogde bloeddruk of hypercholesterolemie.

Bij ernstige verzuring kan een arts snel ingrijpen om andere aandoeningen, zoals hartritmestoornissen of problemen door diabetes mellitus type 2, te voorkomen. Je niergezondheid blijft langer stabiel met een serum bicarbonaatstreefwaarde tussen 20 en 22 mmol/L.

supplements verzorgen vaak effect op lange termijn.

Wanneer wordt natriumbicarbonaat voorgeschreven?

Artsen schrijven natriumbicarbonaat voor bij chronische nierschade (CNS) als het serum bicarbonaat lager is dan 20 mmol/L. Bij een GFR onder de 30 ml/min/1,73 m² verminderen de nieren hun vermogen om organische zuren uit te scheiden.

Dit kan leiden tot metabole acidose. Suppletie wordt gestart met een dosis van drie keer per dag 500 mg en kan oplopen tot drie keer 2 gram per dag.

Bij ziektes zoals diabetes mellitus type 2 kan het risico op verzuring verhoogd zijn. Ook bij aandoeningen zoals blaasontsteking of urineweginfecties kan bicarbonaat een ondersteunende rol spelen.

Het verlaagt het cardiovasculaire risico doordat het zuur-base-evenwicht in je bloed verbetert.

Mogelijke bijwerkingen van natriumbicarbonaat

Natriumbicarbonaat wordt vaak gebruikt om de verzuring van het bloed te behandelen. Toch kan dit middel ook bijwerkingen veroorzaken die je moet kennen.

1. Het gebruik van natriumbicarbonaat kan leiden tot een verhoogd risico op overvulling. Dit komt door de extra hoeveelheid natrium in je lichaam, wat vocht vasthoudt.
2. Sommige mensen ervaren een verhoging van de bloeddruk. Echter, een systematische review uit 2023 met 2110 deelnemers toont aan dat dit niet vaak voorkomt.
3. Te veel natriumbicarbonaat kan maagklachten geven zoals misselijkheid of buikpijn. Deze klachten ontstaan meestal door een overmatig basische omgeving in je maag.
4. Bij langdurig gebruik kun je last krijgen van spierzwakte of krampen door verstoringen in elektrolyten zoals kalium en magnesium.
5. Mensen met chronische nierschade (cns) kunnen bij verkeerd gebruik het risico lopen op verergerde symptomen zoals oedeem of zoutbelasting.
6. Het combineren van natriumbicarbonaat met andere medicijnen kan soms tot interacties leiden. Dit geldt vooral bij medicatie voor diabetes mellitus type 2 of cardiovasculaire aandoeningen.
7. Overmatig gebruik kan invloed hebben op je cardiovasculair risico door veranderingen in je bloedchemie, hoewel dit zeldzaam is.

Conclusie

Het beheersen van metabole acidose kan je niergezondheid verbeteren. Door bicarbonaatsuppletie kun je de verzuring van je bloed verminderen en nierschade vertragen. Dit proces is eenvoudig en effectief, vooral voor mensen met chronische nierschade.

Je kunt samen met je arts bepalen of dit voor jou geschikt is. Zorg goed voor je nieren, want ze spelen een cruciale rol in je algehele gezondheid.

Lees meer over hoe de locatie van uw nieren invloed kan hebben op hun functioneren hier.

Veelgestelde Vragen

1. Wat is de rol van natriumbicarbonaat bij chronische nierschade (CNS)?

Natriumbicarbonaat kan helpen bij het verminderen van metabole acidose, een veelvoorkomend probleem bij chronische nierschade. Het kan ook de progressie van nierschade vertragen en het cardiovasculaire risico verlagen.

2. Hoe beïnvloedt metabole acidose de nieren?

Metabole acidose kan de nierfunctie verder verslechteren door een verhoogde belasting op het lichaam. Dit kan leiden tot een lagere eGFR (geschatte glomerulaire filtratiesnelheid) en meer kans op nierfunctievervangende therapie.

3. Kan natriumbicarbonaat helpen bij diabetes mellitus type 2?

Ja, het gebruik van natriumbicarbonaat kan nuttig zijn bij patiënten met diabetes mellitus type 2 die ook lijden aan chronische nierschade. Het helpt de verzuring van het bloed te verminderen en ondersteunt een betere balans in het lichaam.

4. Wat is het verband tussen magnesiumsulfaat en metabole acidose?

Magnesiumsulfaat, ook bekend als bitterzout of Epsomzout, wordt soms gebruikt om bepaalde tekorten aan te vullen. Hoewel het geen directe behandeling is voor metabole acidose, kan het bijdragen aan een betere algehele gezondheid bij mensen met chronische nierschade.